Ίδρυση φορέα προστασίας ελαιοπαραγωγής ανά Περιφέρεια που θα διενεργεί τη δακοκτονία προτείνει ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης.

Μία ενδιαφέρουσα πρόταση καταθέτει ο ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης) για την Δακοκτονία, με αφορμή και τις ανησυχίες που έχουν εκφραστεί τελευταία για το πρόγραμμα.
Σε επιστολή που απέστειλε προς τον Περιφερειάρχη Κρήτης αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:

1. Οι δακοπροσβολές αποτελούν τον παράγοντα που μπορεί να υποβαθμίσει αποφασιστικά την ποιότητα του ελαιολάδου, επηρεάζοντας κυρίως την οξύτητα αλλά και την οξείδωση και τα άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά του.

2. Οι δολωματικοί από εδάφους ψεκασμοί, εφαρμοζόμενοι συλλογικά, έχουν αποδειχτεί ως η πλέον αποτελεσματική αλλά και προσφορότερη περιβαλλοντικά και διατροφικά μέθοδος για την διασφάλιση της παραγωγής ποιοτικά και ποσοτικά.
Άλλες εναλλακτικές μέθοδοι όπως δακοπαγίδες, παρασιτοειδή κ.α. μπορούν να συμβάλουν σε μείωση των δολωματικών ψεκασμών, δεν μπορούν όμως να διασφαλίσουν την παραγωγή εφαρμοζόμενες αυτόνομα σε μεγάλες εκτάσεις.

3. Η πλημμελής και αναποτελεσματική δακοκτονια έχει σαν συνέπεια σοβαρές οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις κυριότερες από τις οποίες είναι:
(α) Η υποβάθμιση της ποιότητας του ελαιολαδου με αύξηση της οξύτητας και οξείδωσης και σημαντική αλλοίωση άλλων ποιοτικών παραμέτρων που έχουν άμεση σχέση με την τιμή του προϊόντος (β) Η εξώθηση των παραγωγών σε εφαρμογή ατομικών ψεκασμών πλήρους διαβροχής των δέντρων με ισχυρά εντομοκτόνα με συνέπεια σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον, την υγεία των καταναλωτών και την δυσφήμιση του προϊόντος

4. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου στην πράξη τα τελευταία χρόνια, κινδυνεύει σημαντικά από ισχυρά προβλήματα γραφειοκρατίας και υποχρηματοδότησης. Αναφέρθηκε ότι ενώ αυξάνονται οι απαιτούμενες διαδικασίες και απαιτούνται 45 περίπου αποφάσεις για την προμήθεια φαρμάκων και ενέργεια των προσλήψεων, μειώνονται συνεχώς οι διατιθέμενες πιστώσεις από 14 εκατ. / έτος το 2011, έφτασαν σε περίπου 7 εκατ. €, το 2016. Έτσι, οι δυο αυτοί παράγοντες οδηγούν σε καθυστέρηση ο ένας και πλημμελή εφαρμογή της μεθόδου, ο άλλος.

5. Οι οικονομοτεχνικοί παράγοντες κρίσιμης σημασίας που απαιτείται να εξασφαλιστούν για ικανοποιητική αποτελεσματικότητα της δακοκτονίας είναι:

• Έγκαιρη πρόσληψη, εκπαίδευση και τακτική αμοιβή του προσωπικού.

• Έγκαιρη εξασφάλιση των υλικών δακοκτονίας (εντομοκτόνων και πρωτεϊνών)

• Μέριμνα για προστασία όλων των δέντρων της προστατευόμενης περιοχής ανεξαρτήτως ποσοστού καρποφορίας.

• Παρακολούθηση και έλεγχος των ψεκασμών με χρήση σύγχρονων μέσων τεχνολογίας (GPS, δοσομετρητών κ.α.) ώστε να ελέγχεται και η πορεία του ψεκαστικού μηχανήματος αλλά και η δόση του ψεκαζόμενου υγρού ανά δένδρο.
• Αποτύπωση «εστιακών θέσεων» σε ορθοφωτοχάρτες κάθε περιοχής με βάση στοιχεία του ελαιοκομικού Μητρώου.

6. Ο εξορθολογισμός και η εξασφάλιση της εισπραξιμότητας της εισφοράς του 2% που πληρώνουν οι παραγωγοί για την Δακοκτονία στα Ελαιοτριβεία μπορεί να καλύψει σημαντικό μέρος της συνολικής δαπάνης και να επιτρέψει την σωστή εφαρμογή της.
Στην Κρήτη με μέση παραγωγή 100 χιλ. τόνων ετησίως, η εισφορά των παραγωγών (2%) μπορεί, αν εισπραχτεί και αποδοθεί σωστά, να αποφέρει 6-7 εκατ. ευρώ.

Πρόταση: Ίδρυση Φορέα Προστασίας Ελαιοπαραγωγής στην Περιφέρεια
Ο συνολικός σχεδιασμός και η υλοποίηση των προηγούμενων προτάσεων θα μπορούσε να ανατεθεί σε ειδικό Φορέα κατά Περιφέρεια, ενδεχόμενα ως ΝΠΙΔ ο οποίος θα έχει σαν αποστολή την συνολική διοικητική, επιστημονική και οικονομική ευθύνη της διεξαγωγής της Δακοκτονίας με αρμοδιότητες και για είσπραξη πόρων και εκτέλεση δαπανών.

Οι πόροι του Φορέα μπορούν να προέλθουν από την Κρατική επιχορήγηση, όπως γίνεται και τώρα, τις εισφορές Δακοκτονίας, οι οποίες θα πρέπει να είναι ανάλογες με τα προστατευόμενα δέντρα και όχι την παραγωγή και να παρακρατούνται από τις ενισχύσεις για την Πράσινη ενίσχυση της ΚΑΠ η από άλλα ειδικά προγράμματα της ΕΕ.