Πιστοποίηση ελαιολάδων ΠΟΠ/ΠΓΕ- Μέρος 2ο: Το ελαιόλαδο ΠΓΕ "ΠΡΕΒΕΖΑ" και οι ποιοτικές του προδιαγραφές.

Σε πρόσφατο άρθρο μας (αναδημοσίευση από αντίστοιχο άρθρο του περιοδικού "ΔΗΜΗΤΡΑ") είχαμε αναφερθεί στην κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στη χώρα μας σε ό,τι αφορά τα ΠΟΠ-ΠΓΕ Ελαιόλαδα, καθώς και τη διαδικασία που απαιτείται για την έγκριση ενός ελαιολάδου ως προϊόν ΠΟΠ ή ΠΓΕ. Στό σημερινό άρθρο θα δούμε τα σχετικά με το ελαιόλαδο ΠΓΕ "ΠΡΕΒΕΖΑ", το οποίο έχει κατοχυρωθεί επισήμως με Υπουργική Απόφαση από το 1993! Εδώ μπορείτε να δείτε και το σχετικό ΦΕΚ. 
 Με τον όρο ΠΓΕ (Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης) εννοούμε ένα προϊόν:
 α) το οποίο κατάγεται από συγκεκριμένο τόπο, περιοχή ή χώρα 
 β) του οποίου ένα συγκεκριμένο ποιοτικό χαρακτηριστικό, η φήμη ή άλλο χαρακτηριστικό μπορεί να αποδοθεί κυρίως στη γεωγραφική του προέλευση, και 
 γ) του οποίου ένα τουλάχιστον από τα στάδια της παραγωγής εκτελείται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής. 
  Όλα αυτά καθιστούν το συγκεκριμένο προϊόν μοναδικό ως προς τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά και από τη στιγμή που θα γίνει η καταχώρισή του στην επίσημη εφημερίδα της Ε.Ε. κανένας άλλος εκτός της συγκεκριμένης περιοχής δεν μπορεί να παράγει και να διαθέτει στην αγορά το προϊόν αυτό με το συγκεκριμένο όνομα. 
 Η διαδικασία με την οποία καταχωρείται ένα προϊόν στον κατάλογο προϊόντων ΠΟΠ-ΠΓΕ είναι περιληπτικά η εξής: 
 1. Ο ενδιαφερόμενος (συνήθως κάποια Ομάδα Παραγωγών, Συνεταιρισμός ή Επιχείρηση) καταθέτει Αίτημα Αναγνώρισης προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στο οποίο εξηγεί λεπτομερώς την ιδιαιτερότητα του προϊόντος και τον τρόπο παραγωγής του. 
 2. Ο φάκελος διαβιβάζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία τον αξιολογεί. 
 3. Σε περίπτωση θετικής αξιολόγησης δημοσιεύεται σε ΦΕΚ αλλά και στην επίσημη εφημερίδα της Ε.Ε. η καταχώριση του προϊόντος και οι προδιαγραφές του και το προϊόν εγγράφεται στον σχετικό κοινοτικό κατάλογο. 
 4. Από τη στιγμή που το προϊόν έχει καταχωρηθεί ο AGROCERT καλεί τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην παραγωγή, συσκευασία και διακίνηση του προϊόντος να υποβάλλουν αίτηση πιστοποίησης, και τις εγγράφει στο σχετικό Μητρώο που τηρεί. 
 5. Οι πιστοποιημένες επιχειρήσεις ξεκινούν την παραγωγή, συσκευασία και διάθεση στην αγορά του συγκεκριμένου προϊόντος, και χρησιμοποιούν τα αναγνωρισμένα σήματα και λογότυπα του AGROCERT. 
 6. Είναι αυτονόητο ότι στην πορεία μπορούν και άλλες επιχειρήσεις, εκτός των αρχικώς εγκριθέντων, να πιστοποιηθούν και να παράξουν το προϊόν, εφόσον τηρούν τις σχετικές προδιαγραφές. 
 
 Το αίτημα για την καταχώριση του ελαιολάδου ΠΓΕ «ΠΡΕΒΕΖΑ» υποβλήθηκε το 1993 από την Ε.Α.Σ. Πρέβεζας η οποία την εποχή εκείνη ήταν ο μεγαλύτερος και ο σημαντικότερος φορέας συγκέντρωσης και εμπορίας ελαιολάδου στην περιοχή. Το προϊόν και οι προδιαγραφές όπως καταχωρήθηκαν στο σχετικό ΦΕΚ, περιγράφονται ως εξής: 
   Προδιαγραφές του ελαιολάδου ΠΓΕ «ΠΡΕΒΕΖΑ» 
 1. Ή ένδειξη «ΠΡΕΒΕΖΑ» Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την περιγραφή παρθένου ελαιολάδου που παράγεται από την ποικιλία ελιάς Λιανολιά Κερκύρας στα διοικητικά όρια των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων: Καμαρίνας, Κρυοπηγής, Ριζών, Λυγιάς-Βράχου, Χειμαδιού, Μιχαλιτσίου, Νικόπολης, Φλαμπούρων, Ωρωπού, Λούρου, Μύτικα, Λούτσας, Μυρσίνης, Νέας Σινώπης, Νέας Σαμψούντας, Καναλίου, Καστροσυκιάς, Αρχαγγέλλου και Μεγαδέντρου. 
 2. Η μεταποίηση του ελαιοκάρπου σε ελαιόλαδο γίνεται σε ελαιοτριβεία των ανωτέρω αναφερόμενων διαμερισμάτων. 
 3. Ο ελαιόκαρπος για παραγωγή παρθένου ελαιολάδου «ΠΡΕΒΕΖΑ» Π.Γ.Ε. πρέπει να πληροί τις εξής προϋποθέσεις: 
 α. Προέρχεται από ελαιώνες στους οποίους η καταπολέμηση του δάκου γίνεται με δολωματικούς ψεκασμούς από το έδαφος, με βιολογικές μεθόδους ή χωρίς καμία καταπολέμηση 
 β. Η συλλογή του ελαιοκάρπου γίνεται με μάδημα (με τη χρήση κτενών). 
 γ. Η μεταφορά του ελαιοκάρπου στα ελαιοτριβεία γίνεται με πλαστικά τελάρα διάτρητα ή σάκους από φυτικά υλικά χωρητικότητας 30-50 κιλών. 
 δ. Ο ελαιόκαρπος για επεξεργασία δεν περιέχει ξένες ύλες, δεν πρέπει να έχει δακοπροσβολές σε ποσοστό μεγαλύτερο του 5% και δεν πρέπει να περιέχει αλλοιωμένους καρπούς (σπασμένες ελιές, σάπιες κλπ.) σε ποσοστό μεγαλύτερο του 5% 
ε. Η επεξεργασία του ελαιοκάρπου στα ελαιοτριβεία γίνεται εντός τριών (3) ημερών κατ’ ανώτατο όριο από τη συλλογή του. 
στ. Η επεξεργασία του ελαιοκάρπου γίνεται σε κλασικά ή φυγοκεντρικά ελαιοτριβεία που διασφαλίζουν θερμοκρασίες μικρότερες από 30οC της ελαιόπαστας κατά τη μάλαξη καθώς και σε όλες τις άλλες φάσεις επεξεργασίας. 
 4. Δεν δικαιούται της προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης «ΠΡΕΒΕΖΑ» Π.Γ.Ε. παρθένα ελαιόλαδα που προέρχονται από ανάμιξη με ελαιόλαδα κατωτέρων κατηγοριών. 
 5. Το παρθένο ελαιόλαδο «ΠΡΕΒΕΖΑ» Π.Γ.Ε. έχει κιτρινοπράσινο χρώμα και φρουτώδη γεύση και άρωμα. 

  Οι εμπορικές «περιπέτειες» του ελαιολάδου «ΠΡΕΒΕΖΑ» Π.Γ.Ε. 
 Όπως αναφέραμε και παραπάνω, μετά την καταχώρηση ενός προϊόντος πρέπει να ακολουθήσει η πιστοποίηση των επιχειρήσεων εκείνων που θα το παράξουν και συσκευάσουν, στην περίπτωσή μας δηλαδή ελαιοτριβεία και συσκευαστήρια ελαιολάδου. Τα ελαιοτριβεία με την σειρά τους για να πιστοποιηθούν πρέπει να εξασφαλίσουν συνεργασία με συγκεκριμένους παραγωγούς οι οποίοι δεσμεύονται να τηρήσουν τα σχετικά με τις ορθές πρακτικές καλλιέργειας, συλλογής και μεταφοράς, όπως περιγράφονται στο ΦΕΚ. Όλη αυτή η «αλυσίδα» ποτέ δεν λειτούργησε ολοκληρωμένα στην περίπτωση του ελαιολάδου «ΠΡΕΒΕΖΑ» Π.Γ.Ε. με αποτέλεσμα να μην βγει ποτέ στην αγορά τελικό προϊόν. 
 Το 2010 κάτι άρχισε να «κινείται» στην όλη υπόθεση, αφού πιστοποιήθηκαν 5 ελαιοτριβεία του Νομού για την παραγωγή ελαιολάδου ΠΓΕ «ΠΡΕΒΕΖΑ». Και πάλι όμως η προσπάθεια έμεινε στη μέση, αφού δεν υπήρχε πιστοποιημένο συσκευαστήριο. Το 2013 τα 4 από τα 5 ελαιοτριβεία έχασαν την πιστοποίησή τους αφού δεν ανανέωσαν τη σχετική διαδικασία και μόνο ένα (1) ανανέωσε την πιστοποίηση για άλλα τρία (3) χρόνια, μέχρι το 2016. Στο τέλος του 2015 το ΥΠΑΑΤ ενημέρωσε τη ΔΑΟΚ Πρέβεζας και την …ανύπαρκτη πλέον Ε.Α.Σ. ότι η ονομασία «ΠΡΕΒΕΖΑ» Π.Γ.Ε. κινδυνεύει να χαθεί, αφού επί τόσα χρόνια από την καταχώρισή της δεν έχει βγει τελικό προϊόν στην αγορά. Στις αρχές του 2016 υποβλήθηκε αίτηση προς τον AGROCERT για την πιστοποίηση επιχείρησης συσκευασίας-τυποποίησης ελαιολάδου. Μέχρι αυτή τη στιγμή που μιλάμε, η αίτηση είναι σε εκκρεμότητα και φυσικά ελαιόλαδο Π.Γ.Ε. «ΠΡΕΒΕΖΑ» δεν έχει κυκλοφορήσει στην αγορά, με τον κίνδυνο της απώλειας του σήματος να είναι πάντα υπαρκτός. 
 Θετικό πάντως είναι το γεγονός ότι τελευταία εκδηλώθηκε ενδιαφέρον και από δεύτερο ελαιοτριβείο του Νομού να μπει στη διαδικασία της πιστοποίησης και συγχρόνως να επεκτείνει τη δραστηριότητά του και στον τομέα της συσκευασίας, μία διαδικασία πάντως που θα πάρει αρκετό χρόνο μέχρι να υλοποιηθεί.