Η ελαιοκομική χρονιά 2013-2014 βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, καθώς η συλλογή του ελαιόκαρπου έχει ξεκινήσει στις περισσότερες περιοχές και τα ελαιοτριβεία έχουν "βάλει μπρός τις μηχανές". Με αφορμή τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν φέτος στην ελαιοκαλλιέργεια στην περιοχή μας αλλά και πανελλαδικά, θα επιχειρήσουμε να κάνουμε μία ανασκόπηση της φετινής ελαιοκομικής χρονιάς.
Η ελαιοκομική χρονιά 2013-2014 ήταν εξαρχής αναμενόμενο ότι θα κυμανθεί σε επίπεδα παραγωγής μικρότερα από την προηγούμενη, με βάση την πολύ καλή σοδειά της περιόδου 2012-2013. Δυστυχώς κάποιοι απρόβλεπτοι παράγοντες όπως οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και η ξηρασία την περίοδο της άνθησης-καρπόδεσης, επιδείνωσαν το πρόβλημα και προκάλεσαν εκτεταμένη ακαρπία σε πολλές περιοχές της χώρας μας.
Στην περιοχή της Π.Ε. Πρέβεζας η ακαρπία "χτύπησε" κυρίως την περιοχή της Λάκκας Σουλίου (Θεσπρωτικό, Παππαδάτες, Άσσος, Νικολίτσι κλπ.) όπου ουσιαστικά δεν υπήρχε παραγωγή και λιγότερο την περιοχή Λούρου-Ωρωπού, όπου η παραγωγή γενικά κυμάνθηκε σε χαμηλά έως μέτρια επίπεδα. Αντίθετα μεγάλη παραγωγή είχε η παραλιακή ζώνη (Κανάλι, Καστροσυκιά, Λούτσα, Βράχος, Ριζά) και η περιοχή της Πάργας, ενώ οι ενδιάμεσες περιοχές (Μυρσίνη, Μεγαδέντρο, Χειμαδιό, Καμαρίνα, Κρυοπηγή κλπ.) είχαν μέτρια παραγωγή με την εικόνα να ποικίλλει πολύ από κτήμα σε κτήμα.
Οι προσβολές από το δάκο, που αποτελεί διαχρονικά το σοβαρότερο εχθρό της ελαιοκαλλιέργειας, ήταν χαμηλές ολόκληρη την περίοδο του καλοκαιριού μέχρι και τέλος Σεπτεμβρίου, αφού η ανομβρία που επικράτησε βοήθησε ώστε να κρατηθούν χαμηλά οι πληθυσμοί. Δυστυχώς, από τα μέσα Οκτωβρίου και μετά επικράτησαν ιδιαίτερα ευνοϊκές καιρικές συνθήκες για το δάκο (παρατεταμένη καλοκαιρία και υψηλή σχετική υγρασία), με αποτέλεσμα οι δακοπροσβολές να "εκτιναχθούν" κατά την περίοδο αυτή.
Έτσι φτάσαμε στην τρέχουσα περίοδο της συγκομιδής, όπου οι περισσότερες περιοχές αναφέρουν από μέτρια έως πολύ υψηλή προσβολή από δάκο. Ιδιαίτερα μεγάλη είναι η δακοπροσβολή στην παραλιακή ζώνη, όπου και οι καιρικές συνθήκες είναι πάντα πιο ευνοϊκές για το δάκο, αλλά και η παραγωγή φέτος ήταν μεγάλη. Ένα επιπλέον στοιχείο που λειτούργησε φέτος στη γεωγραφική εξάπλωση του δάκου, ήταν η ακαρπία κάποιων περιοχών η οποία φυσιολογικά "τράβηξε " το δάκο προς τις περιοχές με μεγαλύτερη παραγωγή.
Στην Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας διενεργήθηκε και κατά τη φετινή χρονιά πρόγραμμα Δακοκτονίας από την Δ.Α.Ο.Κ. Πρέβεζας με δολωματικούς ψεκασμούς από εδάφους. Οι περιοχές που εφαρμόστηκε το πρόγραμμα ήταν από το Δήμο Πρέβεζας οι Τοπικές και Δημοτικές Κοινότητες Άνω & Κάτω Ρευματιά, Άνω Ράχη, Αρχάγγελος, Βρυσούλα, Τρίκαστρο, Εκκλησιές, Καμαρίνα, Κανάλι, Καστροσυκιά, Κρυοπηγή, Λούρος, Μεγαδένδρο, Μιχαλίτσι, Μυρσίνη, Μύτικας, Ν. Σαμψούντα, Ν. Σινώπη, Νικόπολη, Ριζά, Σκιαδάς, Σφηνωτό, Φλάμπουρα, Χειμαδιό και Ωρωπός, και από το Δήμο Πάργας οι Τοπικές Κοινότητες Δεσποτικά και Θέμελο. Στον Δήμο Ζηρού δεν εφαρμόστηκε πρόγραμμα Δακοκτονίας, αφού οι ελαιοπαραγωγικές Κοινότητες του Δήμου (Παπαδάτες, Άσσος, Θεσπρωτικό, Νικολίτσι, Γαλατάς, Ριζοβούνι) είχαν σχεδόν πλήρη ακαρπία. Επίσης δεν εφαρμόστηκε το πρόγραμμα στην Δ.Κ. Πρέβεζας, για λόγους που είχαν να κάνουν με τις τοπικές συνθήκες και την αποτεσματικότητα του ψεκασμού.
Έγιναν τρεις ψεκασμοί σε όλες τις περιοχές, ο πρώτος τον Ιούλιο, ο δεύτερος τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτέμβρη και ο τρίτος από αρχές μέχρι μέσα Οκτωβρίου.
Το καινούργιο στοιχείο που υπήρχε φέτος ήταν ότι το ΥΠΑΑΤ αποφάσισε να αναθέσει την τοποθέτηση και έλεγχο των δακοπαγίδων σε ιδιώτες εργολάβους, μέσω διαγωνισμού, αντί της απευθείας πρόσληψης παγιδοθετών από τις Δ.Α.Ο.Κ. Το σύστημα αυτό, θεωρητικά ακουγόταν καλό σαν ιδέα και έδινε μάλιστα και μία δυνατότητα απασχόλησης (εποχιακής έστω) συναδέλφων, αφού προέβλεπε ότι ο ιδιώτης εργολάβος θα πρέπει να είναι ο ίδιος γεωπόνος ή να απασχολεί με πλήρη απασχόληση γεωπόνο ως υπάλληλο. Στην πράξη όμως τα οικονομικά δεδομένα της προκήρυξης που ετοίμασε το Υπουργείο ήταν τέτοια που καθιστούσαν ασύμφορη έως απαγορευτική για τους ιδιώτες την ανάληψη του έργου, ειδικά σε μικρές ελαιοκομικές περιοχές όπως η δική μας, όπου τα περιθώρια κέρδους ήταν ελάχιστα.
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει από αυτό το σύστημα είναι ότι επειδή η ανάθεση γίνεται κατά τομείς, υπάρχει το ενδεχόμενο για κάποιους τομείς να υπάρξει εργολάβος και για κάποιους όχι, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε πάλι σ' ένα "μικτό" σύστημα ιδιώτη εργολάβου και παγιδοθετών που θα προσληφθούν από τη Δ.Α.Ο.Κ. για να καλύψουν το κενό. Επειδή έχουμε την πληροφορία ότι το σύστημα αυτό προκρίθηκε από το Υπουργείο μετά από αίτημα μεγάλων ελαιοκομικών Νομών της χώρας, πιστεύουμε ότι την επόμενη χρονιά το ΥΠΑΑΤ θα πρέπει να επανεξετάσει το θέμα, αφενός ως προς τα οικονομικά δεδομένα και αφετέρου ως προς τη δυνατότητα των Δ.Α.Ο.Κ. να επιλέγουν εάν θέλουν να προχωρήσουν σε ανάθεση με διαγωνισμό ή σε απευθείας πρόσληψη παγιδοθετών.
Η ουσία είναι ότι το σύστημα αυτό στην Π.Ε. Πρέβεζας δεν δούλεψε, με αποτέλεσμα μετά από δύο άγονους διαγωνισμούς να οδηγηθεί η Δ.Α.Ο.Κ. εσπευσμένα στα μέσα Ιουλίου στην πρόσληψη παγιδοθετών, κι ενώ είχε χαθεί ήδη πολύτιμος χρόνος. Τελικά από τις 19 θέσεις παγιδοθετών που προκηρύχθηκαν καλύφθηκαν μόλις οι 13, με αποτέλεσμα ο αριθμός και η κατανομή των παγίδων να μην είναι ο καλύτερος δυνατός.
Ως προς την πρόσληψη των τομεαρχών (γεωπόνων) δακοκτονίας, φέτος εγκρίθηκαν δύο θέσεις από μία που ήταν πέρυσι πράγμα που είναι οπωσδήποτε θετικό (να θυμίσουμε μόνο ότι παλιότερα εργάζονταν τέσσερις συμβασιούχοι γεωπόνοι στη δακοκτονία). Δυστυχώς όμως και εδώ η απίστευστη γραφειοκρατία στην έγκριση της δαπάνης και της σχετικής προκήρυξης οδήγησε σε μεγάλη καθυστέρηση την όλη διαδικασία με αποτέλεσμα οι τομεάρχες να πιάσουν δουλειά στα μέσα Αυγούστου κι ενώ το πρόγραμμα βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη.
Ως προς την εφαρμογή των ψεκασμών, οι δύο πρώτοι έγιναν χωρίς προβλήματα, ενώ ο τρίτος συνέπεσε με μία περίοδο παρατεταμένων βροχοπτώσεων που δημιούργησε αρκετά προβλήματα στον ψεκασμό και την αποτελεσματικότητά του.
Να πούμε τέλος και δυο λόγια για την τιμή του ελαιολάδου για την οποία τα μέχρι τώρα μηνύματα που παίρνουμε από παραγωγούς και ελαιοτριβεία δεν είναι θετικά. Ενώ είχαμε ένα ξεκίνημα γύρω στα 2,40-2,50 € (τιμή παραγωγού στο ελαιοτριβείο για το έξτρα παρθένο) στη συνέχεια έπεσε στα 2,10-2,20 € και η τάση είναι πτωτική. Κι αυτό σε μία χρονιά με μειωμένη παραγωγή όπου από ότι φαίνεται οι αυξημένες εισαγωγές, κυρίως από Ισπανία, έχουν παίξει το ρόλο τους στη συμπίεση των τιμών. Πάντως, επειδή είμαστε ακόμα στην αρχή της εμπορικής περιόδου, θα κρατήσουμε κάποιες επιφυλάξεις για το πως θα διαμορφωθούν τελικά οι τιμές και πιθανόν να επανέλθουμε στο θέμα
όταν θα έχουμε περισσότερα στοιχεία.
Η ελαιοκομική χρονιά 2013-2014 ήταν εξαρχής αναμενόμενο ότι θα κυμανθεί σε επίπεδα παραγωγής μικρότερα από την προηγούμενη, με βάση την πολύ καλή σοδειά της περιόδου 2012-2013. Δυστυχώς κάποιοι απρόβλεπτοι παράγοντες όπως οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και η ξηρασία την περίοδο της άνθησης-καρπόδεσης, επιδείνωσαν το πρόβλημα και προκάλεσαν εκτεταμένη ακαρπία σε πολλές περιοχές της χώρας μας.
Στην περιοχή της Π.Ε. Πρέβεζας η ακαρπία "χτύπησε" κυρίως την περιοχή της Λάκκας Σουλίου (Θεσπρωτικό, Παππαδάτες, Άσσος, Νικολίτσι κλπ.) όπου ουσιαστικά δεν υπήρχε παραγωγή και λιγότερο την περιοχή Λούρου-Ωρωπού, όπου η παραγωγή γενικά κυμάνθηκε σε χαμηλά έως μέτρια επίπεδα. Αντίθετα μεγάλη παραγωγή είχε η παραλιακή ζώνη (Κανάλι, Καστροσυκιά, Λούτσα, Βράχος, Ριζά) και η περιοχή της Πάργας, ενώ οι ενδιάμεσες περιοχές (Μυρσίνη, Μεγαδέντρο, Χειμαδιό, Καμαρίνα, Κρυοπηγή κλπ.) είχαν μέτρια παραγωγή με την εικόνα να ποικίλλει πολύ από κτήμα σε κτήμα.
Οι προσβολές από το δάκο, που αποτελεί διαχρονικά το σοβαρότερο εχθρό της ελαιοκαλλιέργειας, ήταν χαμηλές ολόκληρη την περίοδο του καλοκαιριού μέχρι και τέλος Σεπτεμβρίου, αφού η ανομβρία που επικράτησε βοήθησε ώστε να κρατηθούν χαμηλά οι πληθυσμοί. Δυστυχώς, από τα μέσα Οκτωβρίου και μετά επικράτησαν ιδιαίτερα ευνοϊκές καιρικές συνθήκες για το δάκο (παρατεταμένη καλοκαιρία και υψηλή σχετική υγρασία), με αποτέλεσμα οι δακοπροσβολές να "εκτιναχθούν" κατά την περίοδο αυτή.
Έτσι φτάσαμε στην τρέχουσα περίοδο της συγκομιδής, όπου οι περισσότερες περιοχές αναφέρουν από μέτρια έως πολύ υψηλή προσβολή από δάκο. Ιδιαίτερα μεγάλη είναι η δακοπροσβολή στην παραλιακή ζώνη, όπου και οι καιρικές συνθήκες είναι πάντα πιο ευνοϊκές για το δάκο, αλλά και η παραγωγή φέτος ήταν μεγάλη. Ένα επιπλέον στοιχείο που λειτούργησε φέτος στη γεωγραφική εξάπλωση του δάκου, ήταν η ακαρπία κάποιων περιοχών η οποία φυσιολογικά "τράβηξε " το δάκο προς τις περιοχές με μεγαλύτερη παραγωγή.
Στην Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας διενεργήθηκε και κατά τη φετινή χρονιά πρόγραμμα Δακοκτονίας από την Δ.Α.Ο.Κ. Πρέβεζας με δολωματικούς ψεκασμούς από εδάφους. Οι περιοχές που εφαρμόστηκε το πρόγραμμα ήταν από το Δήμο Πρέβεζας οι Τοπικές και Δημοτικές Κοινότητες Άνω & Κάτω Ρευματιά, Άνω Ράχη, Αρχάγγελος, Βρυσούλα, Τρίκαστρο, Εκκλησιές, Καμαρίνα, Κανάλι, Καστροσυκιά, Κρυοπηγή, Λούρος, Μεγαδένδρο, Μιχαλίτσι, Μυρσίνη, Μύτικας, Ν. Σαμψούντα, Ν. Σινώπη, Νικόπολη, Ριζά, Σκιαδάς, Σφηνωτό, Φλάμπουρα, Χειμαδιό και Ωρωπός, και από το Δήμο Πάργας οι Τοπικές Κοινότητες Δεσποτικά και Θέμελο. Στον Δήμο Ζηρού δεν εφαρμόστηκε πρόγραμμα Δακοκτονίας, αφού οι ελαιοπαραγωγικές Κοινότητες του Δήμου (Παπαδάτες, Άσσος, Θεσπρωτικό, Νικολίτσι, Γαλατάς, Ριζοβούνι) είχαν σχεδόν πλήρη ακαρπία. Επίσης δεν εφαρμόστηκε το πρόγραμμα στην Δ.Κ. Πρέβεζας, για λόγους που είχαν να κάνουν με τις τοπικές συνθήκες και την αποτεσματικότητα του ψεκασμού.
Έγιναν τρεις ψεκασμοί σε όλες τις περιοχές, ο πρώτος τον Ιούλιο, ο δεύτερος τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτέμβρη και ο τρίτος από αρχές μέχρι μέσα Οκτωβρίου.
Το καινούργιο στοιχείο που υπήρχε φέτος ήταν ότι το ΥΠΑΑΤ αποφάσισε να αναθέσει την τοποθέτηση και έλεγχο των δακοπαγίδων σε ιδιώτες εργολάβους, μέσω διαγωνισμού, αντί της απευθείας πρόσληψης παγιδοθετών από τις Δ.Α.Ο.Κ. Το σύστημα αυτό, θεωρητικά ακουγόταν καλό σαν ιδέα και έδινε μάλιστα και μία δυνατότητα απασχόλησης (εποχιακής έστω) συναδέλφων, αφού προέβλεπε ότι ο ιδιώτης εργολάβος θα πρέπει να είναι ο ίδιος γεωπόνος ή να απασχολεί με πλήρη απασχόληση γεωπόνο ως υπάλληλο. Στην πράξη όμως τα οικονομικά δεδομένα της προκήρυξης που ετοίμασε το Υπουργείο ήταν τέτοια που καθιστούσαν ασύμφορη έως απαγορευτική για τους ιδιώτες την ανάληψη του έργου, ειδικά σε μικρές ελαιοκομικές περιοχές όπως η δική μας, όπου τα περιθώρια κέρδους ήταν ελάχιστα.
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει από αυτό το σύστημα είναι ότι επειδή η ανάθεση γίνεται κατά τομείς, υπάρχει το ενδεχόμενο για κάποιους τομείς να υπάρξει εργολάβος και για κάποιους όχι, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε πάλι σ' ένα "μικτό" σύστημα ιδιώτη εργολάβου και παγιδοθετών που θα προσληφθούν από τη Δ.Α.Ο.Κ. για να καλύψουν το κενό. Επειδή έχουμε την πληροφορία ότι το σύστημα αυτό προκρίθηκε από το Υπουργείο μετά από αίτημα μεγάλων ελαιοκομικών Νομών της χώρας, πιστεύουμε ότι την επόμενη χρονιά το ΥΠΑΑΤ θα πρέπει να επανεξετάσει το θέμα, αφενός ως προς τα οικονομικά δεδομένα και αφετέρου ως προς τη δυνατότητα των Δ.Α.Ο.Κ. να επιλέγουν εάν θέλουν να προχωρήσουν σε ανάθεση με διαγωνισμό ή σε απευθείας πρόσληψη παγιδοθετών.
Η ουσία είναι ότι το σύστημα αυτό στην Π.Ε. Πρέβεζας δεν δούλεψε, με αποτέλεσμα μετά από δύο άγονους διαγωνισμούς να οδηγηθεί η Δ.Α.Ο.Κ. εσπευσμένα στα μέσα Ιουλίου στην πρόσληψη παγιδοθετών, κι ενώ είχε χαθεί ήδη πολύτιμος χρόνος. Τελικά από τις 19 θέσεις παγιδοθετών που προκηρύχθηκαν καλύφθηκαν μόλις οι 13, με αποτέλεσμα ο αριθμός και η κατανομή των παγίδων να μην είναι ο καλύτερος δυνατός.
Ως προς την πρόσληψη των τομεαρχών (γεωπόνων) δακοκτονίας, φέτος εγκρίθηκαν δύο θέσεις από μία που ήταν πέρυσι πράγμα που είναι οπωσδήποτε θετικό (να θυμίσουμε μόνο ότι παλιότερα εργάζονταν τέσσερις συμβασιούχοι γεωπόνοι στη δακοκτονία). Δυστυχώς όμως και εδώ η απίστευστη γραφειοκρατία στην έγκριση της δαπάνης και της σχετικής προκήρυξης οδήγησε σε μεγάλη καθυστέρηση την όλη διαδικασία με αποτέλεσμα οι τομεάρχες να πιάσουν δουλειά στα μέσα Αυγούστου κι ενώ το πρόγραμμα βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη.
Ως προς την εφαρμογή των ψεκασμών, οι δύο πρώτοι έγιναν χωρίς προβλήματα, ενώ ο τρίτος συνέπεσε με μία περίοδο παρατεταμένων βροχοπτώσεων που δημιούργησε αρκετά προβλήματα στον ψεκασμό και την αποτελεσματικότητά του.
Να πούμε τέλος και δυο λόγια για την τιμή του ελαιολάδου για την οποία τα μέχρι τώρα μηνύματα που παίρνουμε από παραγωγούς και ελαιοτριβεία δεν είναι θετικά. Ενώ είχαμε ένα ξεκίνημα γύρω στα 2,40-2,50 € (τιμή παραγωγού στο ελαιοτριβείο για το έξτρα παρθένο) στη συνέχεια έπεσε στα 2,10-2,20 € και η τάση είναι πτωτική. Κι αυτό σε μία χρονιά με μειωμένη παραγωγή όπου από ότι φαίνεται οι αυξημένες εισαγωγές, κυρίως από Ισπανία, έχουν παίξει το ρόλο τους στη συμπίεση των τιμών. Πάντως, επειδή είμαστε ακόμα στην αρχή της εμπορικής περιόδου, θα κρατήσουμε κάποιες επιφυλάξεις για το πως θα διαμορφωθούν τελικά οι τιμές και πιθανόν να επανέλθουμε στο θέμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.