Θέση για τη μεγάλη πυρκαγιά στο Δήμο Ζηρού

    

Η μεγάλη πυρκαγιά στο Δήμο Ζηρού, δυστυχώς είχε διπλάσια έκταση από τις αρχικές εκτιμήσεις υπερβαίνοντας τα 50.000 στρέμματα, κατάστρεψε σπίτια, κτηνοτροφικές, γεωργικές και άλλες επιχειρήσεις, θανάτωσε χιλιάδες παραγωγικά, οικόσιτα και άγρια ζώα και κατέκαψε δάση και δασικές περιοχές.

    Είναι γεγονός ότι η διαθέσιμη καύσιμη ύλη στη συγκεκριμένη περιοχή, όπως και σε όλη την Ήπειρο, έχει αυξηθεί πολύ λόγω της εγκατάλειψης της υπαίθρου. Οι επιλογές των εκάστοτε κυβερνήσεων για την εκποίηση κομβικών συνεταιριστικών οργανώσεων όπως η «Δωδώνη» αλλά και η λεηλασία των κοινοτικών πόρων για την επιδότηση των ανύπαρκτων αιγοπροβάτων συνέβαλαν ουσιαστικά σε αυτή την εγκατάλειψη. Στο παρελθόν, το ζωικό κεφάλαιο μείωνε αποτελεσματικά την καύσιμη ύλη στις αγροτοδασικές περιοχές, περιορίζοντας ανάλογα τον κίνδυνο για μεγάλες πυρκαγιές. Τώρα, η πυρκαγιά επεκτάθηκε ακόμα και σε περιοχές με εγγειοβελτιωτικά έργα που υπό κανονικές συνθήκες θα ήταν καταπράσινες, ποτισμένες και άκαυστες.

    Οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής χρησιμοποιώντας ίδια μέσα είχαν σημαντική συμβολή στην προστασία των εγκαταστάσεων και του τόπου τους, χωρίς αυτούς οι ζημιές θα ήταν σημαντικά μεγαλύτερες. Το μήνυμα από το 112 μπορεί να είναι χρήσιμο ως προειδοποίηση αλλά για να επιβληθεί μαζική εκκένωση θα πρέπει η πολιτεία να έχει τα μέσα να προστατέψει αποτελεσματικά κατοικίες και αγροτικές εκμεταλλεύσεις, γεγονός ανέφικτο ειδικά υπό δύσκολες συνθήκες και σε ημέρες με πολλαπλά μέτωπα. Η οργάνωση και ο συντονισμός των ανθρώπων της υπαίθρου (όσων έχουν απομείνει ακόμα) με λεπτομερή και δοκιμασμένα σχέδια πολιτικής προστασίας κρίνεται απαραίτητη.

    Η έναρξη των πυρκαγιών έχει κατά κανόνα ανθρωπογενή προέλευση και για αυτό ο όρος «φυσική καταστροφή» μπορεί να μην είναι ο πλέον κατάλληλος. Χωρίς να υποτιμηθεί ο ρόλος των εκούσιων ή ακούσιων εμπρηστών, σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων στην Πρέβεζα και άλλες περιοχές, πρέπει να εξεταστούν οι πιθανές ευθύνες του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας στην πρόκληση πυρκαγιών. Η ανάθεση εργασιών καθαρισμού και συντήρησης σε εργολάβους δεν φαίνεται να αποδίδει και η λογική «όποιος έχει αποδείξεις να πάει στον εισαγγελέα» δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα. Εννοείται ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να διασφαλίσει την αναδάσωση των καμένων περιοχών και να τις προστατέψει επιτέλους από κάθε είδους καταπατήσεις, είτε για οικοδομικές δραστηριότητες, είτε για «πράσινη» ενέργεια.

    Η κλιματική κρίση είχε έντονη επίδραση στην εξέλιξη της καταστροφής, ξηροθερμικές συνθήκες και δυνατοί άνεμοι μετέτρεψαν την περιοχή σε πυριτιδαποθήκη. Ακόμα και στο πλέον ευνοημένο υδατικό διαμέρισμα της Ηπείρου η έλλειψη νερού είναι εμφανής πλέον και οι συζητήσεις ή και διαμάχες για την επάρκεια του πόσιμου ή αρδευτικού νερού πληθαίνουν.

    Τις τελευταίες δεκαετίες αρκετές επιτροπές ασχολήθηκαν με τις πυρκαγιές, ειδικά μετά από μεγάλες καταστροφές και όλες κατέληξαν σε ένα κοινό συμπέρασμα. Ότι είναι απαραίτητη η ενίσχυση του ρόλου των δασικών υπηρεσιών με τη δημιουργία ειδικού σώματος με πολλαπλές αρμοδιότητες στους τομείς της πρόληψης και προστασίας των δασών αλλά και της καταστολής των δασικών πυρκαγιών. Το πυροσβεστικό σώμα στο οποίο έχει ανατεθεί ο ρόλος της καταστολής των δασικών πυρκαγιών από το 1998 είχε ανέκαθεν ως προτεραιότητα την προστασία των σπιτιών και των κατοικημένων περιοχών.  Όσο επικρατεί η λογική «το δάσος κάποτε θα καεί» μαζί του θα καεί η αγροτική παραγωγή αλλά και το μέλλον του τόπου και των ανθρώπων του.

    Για την επόμενη ημέρα, η καταγραφή των ζημιών ξεκίνησε άμεσα από τους αρμόδιους φορείς και εξελίσσεται γρήγορα, ειδικά για το ζωικό κεφάλαιο που η ανάγκη υγειονομικής διαχείρισης είναι άμεση.  Για τις αγροτικές επιχειρήσεις που είναι ασφαλισμένες στον ΕΛΓΑ υπάρχει σαφής διαδικασία μέσω του Κανονισμού Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ) και οι προκαταβολές των αποζημιώσεων αναμένεται να δοθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Όσον αφορά, τις ανασφάλιστες αλλά νόμιμα αδειοδοτημένες κτηνοτροφικές και άλλες εγκαταστάσεις εντάσσονται στο πλαίσιο κρατικής αρωγής με αρκετά χρονοβόρες διαδικασίες. Ο Σύλλογος Γεωπόνων Πρέβεζας θα παρακολουθεί τις διαδικασίες γιατί οι όποιες οικονομικές ενισχύσεις θα πρέπει να δοθούν το συντομότερο προκειμένου να συμβάλλουν στην συνέχιση της οικονομικής δραστηριότητας των πληγέντων γεωργοκτηνοτρόφων. Τέλος και ως ελάχιστη ένδειξη συμπαράστασης, καλούμε τα μέλη μας και όλους τους συμπολίτες μας να συνεισφέρουν στη συγκέντρωση ειδών πρώτης ανάγκης (Εργατικό Κέντρο και Κοινωνικό Παντοπωλείο Πρέβεζας) και ζωοτροφών (χώρος διεξαγωγής της εμποροπανήγυρης στη Γέφυρα Καλογήρου).

το ΔΣ του Συλλόγου Γεωπόνων Πρέβεζας

Διαβάστε περισσότερα...

Μέθοδος θεραπείας της καταστρεπτικής ασθένειας του πλατάνου

    Μία πρωτοποριακή μέθοδος αντιμετώπισης της καταστρεπτικής ασθένειας του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου παρουσιάστηκε από την ομάδα iGEM IOANNINA του Τμήματος Βιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων στις 7-8-2025 στο συνεδριακό κέντρο του Συρράκου. Η ομάδα iGEM IOANNINA ιδρύθηκε το 2020 και έχει καταγράψει ήδη σημαντικές επιτυχίες με αποκορύφωμα το χρυσό μετάλλιο στον διεθνή διαγωνισμό συνθετικής βιολογίας του 2024. Η μέθοδος βασίζεται στις σύγχρονες τεχνικές της συνθετικής βιολογίας  (CRISPR-Cas) ώστε να δημιουργηθεί και να εφαρμοστεί στα πλατάνια ένα σκεύασμα που θα καταστρέφει τα νουκλεϊκά οξέα του θανατηφόρου μύκητα. Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον ότι η ίδια τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να καταπολεμήσει  και άλλες σημαντικές ασθένειες των φυτών και θεωρείται ασφαλής για τον άνθρωπο, τους άλλους οργανισμούς - μη στόχους και το περιβάλλον. 

Με τον νεανικό ενθουσιασμό και τον ζήλο όλης της ομάδας iGEM IOANNINA αναμένεται η ελπιδοφόρα αυτή μέθοδος να αποτελέσει μια ασπίδα προστασίας για τα πλατάνια με ιδιαίτερη ιστορική και πολιτιστική αξία στις πλατείες των χωριών, στο αστικό πράσινο και σε άλλα σημεία. 

    Βέβαια, είναι αργά για τα αιωνόβια πλατάνια της πλατείας του Συρράκου που ήταν άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιστορία και την παράδοση του χωριού αλλά νεκρώθηκαν από την ασθένεια. Το ευχάριστο είναι ότι τα νέα δέντρα που φυτεύτηκαν πριν 8 χρόνια έχουν πολύ καλή και ζωηρή ανάπτυξη και σύντομα θα εξαλείψουν την ανάγκη τεχνητής σκίασης στην πλατεία.

    Όπως δυστυχώς, είναι πολύ αργά για τα παραποτάμια δάση πλατάνου, τους φυσικούς οικοτόπους με τη σπάνια και πλούσια βιοποικιλότητα και τη μοναδική τους προσφορά στη σταθεροποίηση των οχθών, την αντιμετώπιση της διάβρωσης, τη διατήρηση των μεσοκλιματικών συνθηκών και της ποιότητας του εδάφους αλλά και τη σημαντική αισθητική και ψυχαγωγική αξία τους. Εκεί έχει πραγματοποιηθεί ήδη τεράστια καταστροφή, η ασθένεια έχει εισβάλλει σε όλα τα υδάτινα ρέματα της Ηπείρου και η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη. Οι απαραίτητες, προληπτικές κατά βάση, ενέργειες έπρεπε να έχουν γίνει πριν από 15-20 χρόνια για να είναι αποτελεσματικές, όπως κατ’ επανάληψη είχε επισημάνει και ο Σύλλογος Γεωπόνων Πρέβεζας (1, 2, 3).

Τάσος Γάτσιος

Διδάκτωρ ΓΠΑ

Διαβάστε περισσότερα...

Η θέση του Βαγγέλη Νάνου για το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΚΑΙ ΞΕΚΛΗΡΙΣΜΑΤΟΣ

ΟΙ «ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ» ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ

Η πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Συμβούλιου του συλλόγου μας για το σκάνδαλο των επιδοτήσεων είναι μια απόφαση που βοηθάει να ανοίξει η συζήτηση γύρω από το συγκεκριμένο θέμα των επιδοτήσεων , τη πολιτική της ΕΕ και των κυβερνήσεων στο κλάδο μας. Παρόλα αυτά δεν την υπερψήφισα με βάση το παρακάτω σκεπτικό:

          «Το «μεγάλο φαγοπότι» του ΟΠΕΚΕΠΕ αποτελεί το αποκορύφωμα της διακυβέρνησης του «επιτελικού» κράτους Μητσοτάκη (υποκλοπές ΕΥΠ – Predator, μπάζωμα εγκλήματος Τεμπών, σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις, αστυνομοκρατία – καταστολή κ.α.). Η δημόσια πολιτική συζήτηση που γίνεται γύρω απ’ αυτό, είναι επιδερμική και αποπροσανατολιστική. Κυριαρχούν τα διλήμματα του τύπου: «ήξερε ή δεν ήξερε ο πρωθυπουργός», «Γκρούεζες ή Μαυρογιαλούροι», «πελατειακό κράτος – παλαιοκομματισμός ή εκσυγχρονισμός – εξευρωπαϊσμός», «όλοι μαζί τα φάγαμε ή μόνο εσείς τα φάγατε», «νόμιμες ή παράνομες επιδοτήσεις της ΕΕ», «κάθαρση με προανακριτικές επιτροπές ή με εκλογές». Τονίζω το γεγονός ότι ο διαβόητος «Φραπές» είχε διοριστεί (2021 – 24) από τον υπουργό Μ. Βορίδη στο ΔΣ της ΕΕΤΑΑ (Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης), είναι ταυτόχρονα Πρόεδρος της ΚΣΟΣ (Κοινοπραξία Συνεταιριστικών Οργανώσεων Σουλτανίνας) ενώ πρόσφατα (25/6/25) εκλέχτηκε μαζί με τον «Χασάπη» στο ΔΣ του πανελλαδικού Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας! Επομένως «είναι κάτι πιο βαθύ που τους λερώνει». Η διαφθορά είναι εκτεταμένη και απύθμενη.

          Η ανούσια μικροκομματική αντιπαράθεση για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, πάει να κρύψει την ουσία που είναι ο βαθιά ταξικός, αντεργατικός και ανταγροτικός ρόλος των «αγροτικών» επιδοτήσεων της ΕΕ . Τις «αγροτικές» επιδοτήσεις τις πληρώνουν στα ταμεία της ΕΕ, η εργατική τάξη, η νεολαία, όλοι οι εργαζόμενοι χωριού και πόλης, μέσω του χαρατσιού του ΦΠΑ και της υπόλοιπης φοροληστείας. Αντίθετα τις εισπράττουν από την ΕΕ οι βιομήχανοι του αγροτοδιατροφικού τομέα, το 20% των μεγαλοαγροτών – μεγαλοϊδιοκτητών που κατέχουν το 90% της αγροτικής γης και ροκανίζουν το 80% των επιδοτήσεων, η αφορολόγητη εκκλησία, τα μοναστήρια, το Άγιο Όρος (νέο δώρο 100 εκ. Ευρώ από το ΕΣΠΑ) ακόμη και ο «αγρότης» Μητσοτάκης. Στην πράξη, η εργατική τάξη και οι εργαζόμενοι της πόλης πληρώνουν τους μεγαλοαγρότες – καπιταλιστές, τους βιομηχάνους της αγροτοδιατροφής, συνολικά την αστική τάξη. Οι «αγροτικές» επιδοτήσεις της ΕΕ, είναι ένας ταξικός αντιλαϊκός μηχανισμός που λειτουργεί διπλά:

-              Πρώτο: Μηχανισμός πανευρωπαϊκής διαφθοράς των συνειδήσεων.

-              Δεύτερο: Μηχανισμός – βασικό εργαλείο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της ΕΕ, μαζί με το κακόφημο «Μητρώο αγροτών και αγροτικών εκμεταλλεύσεων», με στόχο τη βίαιη επιτάχυνση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων σε όλη την ΕΕ. 

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, στην 15ετία 2005 – 2020, η εφαρμογή της ΚΑΠ και η ιδιωτικοποίηση των πάντων (Αγροτικής Τράπεζας-θυγατρικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών) , ξεκλήρισε 5 εκατομμύρια φτωχούς αγρότες (μείωση από τα 15 στα 10 εκατομμύρια) ενώ παράλληλα αύξησε τη μέση αγροτική έκταση από τα 117 στα 170 στρέμματα. Την ίδια περίοδο στην Ελλάδα, ξεκλήρισε 250.000 φτωχούς αγρότες (μείωση από 900.000 στις 650.000) και αύξησε τη μέση αγροτική έκταση από τα 48 στα 70 στρέμματα. Χειροπιαστά δείγματα της επιτάχυνσης της καπιταλιστικοποίησης του αγροτικού τομέα της χώρας. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έως το 2040 προβλέπεται νέα μείωση των αγροτών της ΕΕ κατά 62%. Από τα σημερινά 10 εκατομμύρια αγρότες, να μείνουν μόνο 3,9 εκατομμύρια, με παραπέρα συγκέντρωση της γης σε φάρμες άνω των 500 στρεμμάτων, δηλαδή στους σύγχρονους «τσιφλικάδες»!

Με το «Μητρώο αγροτών και αγροτικών εκμεταλλεύσεων» και το άρθρο 65 του Πολυνομοσχεδίου εφαρμογής του 3^ου Μνημονίου, που ψήφισαν στις 22/5/2016 στη Βουλή πέντε «φιλοαγροτικά» κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛΛ, Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ, ΝΔ) και συνολικά 222 βουλευτές, προβλέπεται ότι από τους σημερινούς 650.000 αγρότες θα μείνουν μόνο 275.000 μεγαλοαγρότες και αγροτοδιατροφικοί επιχειρηματικοί όμιλοι.

Στο μεγάλο πρόβλημα του ξεκληρίσματος της φτωχής και εργαζόμενης αγροτιάς δεν απαντούν τα ανεπαρκή και διαταξικά οικονομικά αιτήματα όπως είναι: «φέρτε πίσω τα κλεμμένα του ΟΠΕΚΕΠΕ», να τιμωρηθούν όλοι οι ένοχοι και όλοι οι υπεύθυνοι του σκανδάλου, να μην μειωθούν κι άλλο οι ήδη μειωμένες επιδοτήσεις της ΕΕ (για ποιους;) , να συνδεθούν οι επιδοτήσεις με την παραγωγή (όλων των αγροτών;), να μην πληρώσουν οι εργαζόμενοι τα πρόστιμα της ΕΕ που ξεπερνούν μαζί με τα «βοσκοτόπια» το ένα δισεκατομμύριο Ευρώ! Αιτήματα επιβίωσης, αποσυνδεδεμένα όμως από τον αγώνα για την  αναγκαία συνολική πολιτική σύγκρουση με την αντιαγροτική πολιτική των Ε.Ε-κυβερνήσεων-κεφαλαίου, που αποτελεί το μόνο δρόμο για την ικανοποίησή των αιτημάτων αυτών. 

Σήμερα είναι αναγκαίο ένα κοινό ανατρεπτικό μέτωπο εργατικής τάξης,  νεολαίας και  φτωχής – εργαζόμενης αγροτιάς για:

·         Έξοδο της χώρας από την αντιδραστική και πολεμική ΕΕ, ως συμβολή στη διάλυσή της.

·         Κατάργηση της ΚΑΠ και του «Μητρώου αγροτών και αγροτικών εκμεταλλεύσεων». Κατάργηση των επιδοτήσεων της ΕΕ. Εθνικές επιδοτήσεις μόνο στους φτωχούς- εργαζόμενους  αγροτοκτηνοτρόφους τους  αγροτοεργάτες – εργατοαγρότες, με κριτήριο τη  συνεταιριστική καλλιέργεια γης ή εκτροφής ζώων. Επιδοτήσεις που θα προκύψουν από τη φορολόγηση των αφορολόγητων εφοπλιστών – εκκλησίας – κεφαλαίου.

·         Επανίδρυση δημόσιας Αγροτικής Τράπεζας αντί για το κύκλωμα: Τράπεζα Πειραιώς – Neuropablic – «Gaia Επιχειρείν» – ΟΠΕΚΕΠΕ- «συνεταιρισμών» μεγαλοαγροτών! Όχι στα νέα δήθεν «σχήματα» αγροτοκτηνοτροφών. Δημοκρατικοί πρωτοβάθμιοι παραγωγικοί  συνεταιρισμοί με εργατικό-κοινωνικό έλεγχο και ενιαίο δημόσιο φορέα συγκέντρωσης -τυποποίησης -εμπορίας προϊόντων και τροφίμων. Εθνικοποίηση-κρατικοποίηση όλων των αγροτοδιατροφικών επιχειρήσεων στρατηγικής σημασίας. 

·         Όχι στο μπάζωμα του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ . Να ικανοποιηθούν όλα τα δίκαια αιτήματα επιβίωσης των αγωνιζόμενων αγροτοκτηνοτρόφων. Παραδειγματική τιμωρία όλων των ενόχων του σκανδάλου.

·         Ανατροπή της κυβέρνησης της ΝΔ (του μεσαιωνικού 13ωρου εξόντωσης των εργαζομένων, των νέων τεράστιων πολεμικών εξοπλισμών – 5% του ΑΕΠ και της εγκληματικής συνενοχής στη μαζική σφαγή των παιδιών της Παλαιστίνης) με μαχητικούς απεργιακούς αγώνες σε συντονισμό με τις κινητοποιήσεις των αγροτοκτηνοτρόφων .

Όλα τα παραπάνω αποτελούν προϋπόθεση για τη ριζική λύση του σημερινού διατροφικού – αγροτικού ζητήματος με αγροτική παραγωγή και ποιοτικά τρόφιμα για τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες και όχι για τις ανάγκες, της αγοράς και του κέρδους» . 

 

Ιούλιος 2025 

Βαγγέλης Νάνος

Μέλος Δ.Σ Συλλόγου Γεωπόνων Πρέβεζας

Διαβάστε περισσότερα...

Διαπιστώσεις και προτάσεις για την Κυανή Ακτή του Συλλόγου Γεωπόνων Πρέβεζας

Το ΔΣ του Συλλόγου Γεωπόνων Πρέβεζας μετά από την πτώση ευκαλύπτου, την δημοσίευση της διαχειριστικής μελέτης της Κυανής Ακτής και την αναστάτωση που προκλήθηκε σε πολλούς συνδημότες μας, έλαβε υπόψη την μελέτη, τις θέσεις και ανησυχίες κατοίκων και την κατάσταση του δάσους και έκανε τις παρακάτω διαπιστώσεις:

Η μελέτη αναφέρει ότι ο ευκάλυπτος θεωρείται εύφλεκτο δέντρο αλλά το συγκεκριμένο δασύλλιο υφίσταται για δεκαετίες, χωρίς καμία αναφορά για σοβαρή εκδήλωση φωτιάς, επιβεβαιώνοντας τον κανόνα ότι οι πυρκαγιές οφείλονται κατά κύριο λόγο σε ανθρώπινη σκοπιμότητα. Η πιο σοβαρή πηγή κινδύνου για ανάφλεξη είναι η ξερή βιομάζα που αφήνεται κατά καιρούς από την δημοτική αρχή εντός του δάσους.

Όσον αφορά την τοξικότητα του φυλλώματος, είναι γνωστό ότι δεν ασκείται κτηνοτροφία στο συγκεκριμένο χώρο για να κινδυνεύουν τα ζώα. Η αποσύνθεση φύλλων και φλοιού στο έδαφος παρεμποδίζει την βλάστηση σπόρων, άλλων φυτών, κρατώντας το έδαφος καθαρό χωρίς καμία δαπάνη από τον Δήμο αλλά δεν είναι απαγορευτική για την εγκατάσταση των φυτών, όπως εύκολα μπορεί να διαπιστωθεί με την παρατήρηση του δάσους και των φυτών που συνυπάρχουν. Σχετικά με την αισθητική του ξερού φλοιού, θεωρούμε πραγματικά αντιαισθητικό σε ένα φυσικό περιβάλλον τα απορρίμματα του ανθρώπου και όχι την οργανική ύλη που αποσυντίθεται φυσιολογικά.

Ο ευκάλυπτος είναι όντως ξενικό (αυστραλιανό) δέντρο, όπως και πάμπολλα φυτά που χρησιμοποιούνται για την καλλωπιστική αξία τους ή την παραγωγή τροφίμων προέρχονται από άλλες ηπείρους, όμως αυτό δεν προσφέρει τίποτα στη συζήτηση. Πιο σημαντικό, χωρίς να λαμβάνει υπόψη της η μελέτη, είναι ότι μετά από σχεδόν ένα αιώνα ζωής, αυτό το δάσος είναι πιο παλιό από, ίσως, όλους τους εν ζωή Πρεβεζάνους, πολλοί από τους οποίους έχουν κολυμπήσει, έχουν περπατήσει, έχουν μεγαλώσει στον ίσκιο του και επομένως έχουν έντονο συναισθηματικό δεσμό με αυτό.

Η μελέτη, ουσιαστικά, προτείνει την αντικατάσταση των ευκαλύπτων με άλλα είδη και ενδεικτικά αναφέρει κάποια που, είτε είναι ακατάλληλα (συκιά, απολλώνιος δάφνη), είτε είναι επίσης ξενικά και κατά σύμπτωση (;) αυστραλιανά (Casuarina equisctifolia, Brachychiton acerifolium). Στην περίπτωση που εγκριθεί αυτή η αντικατάσταση από την δημοτική αρχή αλλά και τους δημότες, το δεκαετές πλάνο που αναφέρεται κρίνεται εντελώς ανεπαρκές, καθώς εκτιμάται ότι θα χρειαστεί περίπου το τριπλάσιο χρονικό διάστημα για να δημιουργηθεί ένα νέο δάσος. Σημειώνεται ότι τα είδη της βελανιδιάς (Quercus sp.), γηγενή ή εισαγόμενα, που μπορεί να είναι τα πιο κατάλληλα για τη δημιουργία νέου δάσους, είναι δέντρα αργής ανάπτυξης. 

Κατά την άποψή μας, το μείζον πρόβλημα είναι η διάβρωση της ακτής και η είσοδος των χειμέριων κυμάτων. Αν αυτό δεν αντιμετωπιστεί επαρκώς θα είναι απειλή για τη βιωσιμότητα μέρους της ακτής και συνεπώς της βλάστησης, όποια και αν είναι αυτή και οι στόχοι της μελέτης για “αειφόρο διαχείριση” και “διατήρηση στο διηνεκές” θα αποδειχθούν ανέφικτοι.

Επιπλέον, αρκετοί ευκάλυπτοι έχουν μεγάλη κλίση, ανεπτυγμένους πλάγιους ή ξερούς βραχίονες και είναι δυνητικά επικίνδυνοι για τον επισκέπτη και τον διερχόμενο. Αυτή η κατάσταση έχει διαμορφωθεί τόσο από τα εγγενή χαρακτηριστικά του δέντρου (ταχεία και μεγάλη ανάπτυξη, ευαισθησία στη θραύση) όσο και από την ελλιπή ή λανθασμένη ανθρώπινη διαχείριση. Τα δέντρα έχουν παραμείνει ακλάδευτα ή έχουν κατά καιρούς καρατομηθεί και με την μεγάλη ικανότητα αναβλάστησης παρήγαγαν αρκετούς πλευρικούς βλαστούς χωρίς να γίνει επιλογή του πλέον κατάλληλου. Αν ο Δήμος Πρέβεζας δαπανούσε ετησίως τα ποσά που αναφέρονται στην μελέτη για κλάδεμα και συντήρηση του δάσους, η κατάστασή του θα ήταν ασύγκριτα καλύτερη.

Θεωρούμε ότι η έντονη αντίδραση μέρους των δημοτών σε οποιαδήποτε ενέργεια κλαδέματος ή κοπής γίνεται στο δάσος, ακόμα και αν επιβάλλεται για λόγους ασφάλειας, προκαλείται από την ανησυχία τους ότι στόχος της δημοτικής αρχής είναι η εκκαθάριση των ευκαλύπτων. Δυστυχώς, η συγκεκριμένη μελέτη που χρησιμοποιεί μονομερή ή ανυπόστατα επιχειρήματα για να τεκμηριώσει την ανάγκη αντικατάστασης των ευκαλύπτων ενισχύει αυτό το έλλειμμα εμπιστοσύνης.

Αξίζει να αναφερθεί πως μετά το 2005 και σχεδόν ταυτόχρονα με τις νέες φυτεύσεις ευκαλύπτων εισήχθη στην περιοχή ένα έντομο (Ophelimus eucalypti) που επίσης κατάγεται από την Αυστραλία. Αποτελεί σοβαρό εχθρό του δέντρου καθώς τρέφεται στα φύλλα του και οδηγεί σε πρόωρη αποφύλλωση, γήρανση των δέντρων και ξήρανση κλάδων. Παράλληλα, στην λεκάνη της Μεσογείου έχει εισβάλλει και άλλος σημαντικός εχθρός του ευκαλύπτου, το έντομο Gonipterus scutellatus που προκαλεί εκτεταμένη αποφύλλωση και νέκρωση των προσβεβλημένων δέντρων.

Τα αμιγή δάση και οι μονοκαλλιέργειες είναι πιο ευάλωτα οικοσυστήματα στην κλιματική αλλαγή αλλά και στους εχθρούς και τις ασθένειες. Αναφέρουμε ενδεικτικά την καταστροφή του κανάριου φοίνικα από έντομο και τον υπό εξέλιξη αφανισμό του ντόπιου πλατάνου από ασθένεια. Είναι γεγονός ότι το δάσος ευκαλύπτων της Κυανής Ακτής δέχεται πιέσεις από τους προαναφερόμενους βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες, που στο μέλλον αναμένεται να αυξηθούν και με την δυσμενή επίδραση του χρόνου, οπότε είναι απαραίτητη η ανθρώπινη φροντίδα και παρέμβαση για να παραμείνει βιώσιμος και φιλόξενος ο χώρος. Όμως, είναι αναγκαίο ο ευκάλυπτος να παραμείνει το βασικό είδος καθώς είναι πλέον άρρηκτα συνδεδεμένος, τόσο με την ιστορική ταυτότητα του τόπου, όσο και με τις αναμνήσεις και το συναίσθημα των δημοτών.

Είναι σημαντικό η τοπική αυτοδιοίκηση να θέτει τα θέματα που αφορούν εμβληματικές τοποθεσίες της περιοχής σε διαβούλευση και να επιζητά την άποψη όλων των ενδιαφερομένων και των επιστημονικών φορέων, χωρίς να επιδιώκει αιφνιδιασμούς, ώστε τα προγραμματιζόμενα έργα να είναι σε αρμονία με το περιβάλλον και με τους κατοίκους.

Συμπερασματικά, προτείνεται στην δημοτική αρχή:

• να εκπονήσει και να εφαρμόσει άμεσα μελέτη για την προστασία της Κυανής Ακτής από τη διάβρωση
• να κλαδέψει με επιστημονική επίβλεψη τους ευκαλύπτους που είναι επικίνδυνοι για την ανθρώπινη ασφάλεια
• να ξεκινήσει το σχέδιο για την ενίσχυση της βιοποικιλότητας στα σημεία που η είσοδος του θαλασσινού νερού έχει νεκρώσει τους ευκαλύπτους ή άλλα δέντρα
• και τέλος να δεσμευτεί ότι θα παραμείνει το δάσος της Κυανής Ακτής με κυρίαρχο δέντρο τον ευκάλυπτο.

Διαβάστε περισσότερα...